Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının koordinasyonunda faaliyetlerini yürüten Güney Ege Kalkınma Ajansı (GEKA), Aydın Yenilenebilir Enerji Kaynaklı Soğuk Hava Deposu Güdümlü Projesi'ne destek vererek Aydın’da başta kuru incir olmak üzere soğuk muhafaza gerektiren gıda ürünlerinin sağlıklı bir ortamda depolanmasına olanak sağladı. Böylece, incir üretiminde dünyada ilk sırada yer alan Aydın’ın küresel ölçekte kuru incir üssü olmasının önü açıldı.

GEKA desteğiyle Aydın Ticaret Borsası tarafından yapımı tamamlanan soğuk hava deposu projesiyle Aydın’da incir meyvesi hasat edildikten sonra sağlıklı ve uygun koşullarda saklanacak. Böylece, incir üreticileri fiyat dalgalanmalarının getirdiği belirsizlikten korunarak 12 ay ürün satabilecek. Kalite ve pazarlama kapasitesi artan kuru incirin katma değerinin artmasıyla Aydın’da ihracatın geliştirilmesine de olanak sağlanacak.

GEKA’nın 3 milyon TL hibe desteği sağladığı ve toplam proje bedeli 5,5 milyon TL olan Aydın Yenilenebilir Enerji Kaynaklı Soğuk Hava Deposu, Aydın Erbeyli'de 19 bin metrekare alanda inşa edilmiş olup 1.800 ton kapasiteli soğuk hava deposunda güneş enerjisi kullanılıyor. Soğuk hava deposunun elektrik tüketiminin bir kısmı tesis bünyesine kurulan 254 kWa kapasiteli fotovoltaik güneş panelleri ile karşılanıyor. Ayrıca tesiste soğuk oda, donmuş oda, şoklama odası, işleme odası ve ön soğutma odaları yer alıyor. İlk ürün kabulünün geçtiğimiz ocak ayında gerçekleştiği Yenilenebilir Enerji Kaynaklı Soğuk Hava Deposu’nda kuru incirin yanı sıra dondurularak muhafaza gerektiren yaş meyve ve sebzeler, işlenmiş gıda ürünleri, et ve su ürünleri de uygun koşullarda depolanabiliyor. Böylece, Aydınlı üretici ve tüccar piyasada fiyat dalgalanmalarının neden olduğu belirsizlikten korunuyor. Soğuk hava deposu ile Aydın’ın ihracat kapasitesinin de artması bekleniyor.

Geçen yıl temel atma töreni gerçekleştirilen ve yine 2020’nin sonlarında tamamlanarak ilk ürün alımının gerçekleştiği Soğuk Hava Deposu’nda incelemelerde bulunan GEKA Genel Sekreteri Özgür Akdoğan ile Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur proje hakkında açıklamalarda bulundu.

Akdoğan’ın yaptığı açıklamada, “Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü koordinasyonunda faaliyetlerini yürüten GEKA’nın desteklediği Aydın Yenilenebilir Enerji Kaynaklı Soğuk Hava Deposu projesini ziyaret ettik. Bu projemiz dünyada ve Türkiye’de tarım ürünlerinin üretilmesinde lider konumda olan Aydın için çok önemli bir proje. Projenin Aydın’da başta incir olmak üzere tarım ürünlerinin kalitesinin, rekabet gücünün ve ihracat kapasitenin arttırılması yönleri ile büyük faydalar sağlayacağını düşünüyoruz. Ajansımız, 2010 yılından beri tarım ürünlerinde katma değerin arttırılması, örgütlülüğün ve verimliliğin sağlanması yönünde çalışmalar yapmakta. Bu çalışmaları da son yıllarda arttırmış durumdayız, çünkü tarım konusu Aydın’da bizim için önemli bir konu. Bu projenin Aydın’da özellikle incirin pazarlanmasına ve ihracat kapasitesinin artmasına büyük faydalar sağlayacağını düşünüyoruz. Bu anlamda, böyle bir projeyi zamanında sorunsuz bir şekilde gerçekleştirdikleri için Aydın Ticaret Borsası’na ve projenin ortaklarına Ajansımızın Yönetim Kurulu adına teşekkür ediyorum.” ifadeleri yer aldı. Projenin yenilenebilir enerji kaynağı kullanan bir proje olması nedeniyle önemli ve farklı bir proje olduğunun altını çizen Akdoğan, tesisin güneş enerjisi panelleri ile büyük oranda elektriğini sağlayabildiğini söyledi. Bu nedenle projenin kalkınma ajanslarının 2021 yılı ‘Kaynak Verimliliği’ teması ile de örtüştüğünü vurguladı. Akdoğan, “Üretirken ve tüketirken verimlilik konusunu temel mottomuz olarak belirledik. Kaynak verimliliği anlamında projenin örnek bir proje olacağını düşünüyoruz. Sonuçları itibari ile hem bölgemizde hem Türkiye’de bu tesis örnek alınarak benzer tesisler yapılabileceğini de öngörüyoruz. Tabii, Ajansımız bu anlamda benzer güdümlü projeleri, çeşitli tarım ürünlerinin rekabet gücünün arttırılmasına yönelik projeleri desteklemeye devam edecek.” dedi.

Soğuk hava deposunun faaliyete geçmesinin Aydın’ın tarımsal ürünlerine değer katacağını ifade eden Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur, “Yapımına 2020 yılının 2. ayında temel atarak başladığımız, 9. ayın sonunda tamamlanan ATB Aydın Soğuk Hava Depoculuk A.Ş., yenilenebilir enerji kaynaklı soğuk hava deposudur. 1.800 metrekare kapalı alan kapasitesine sahip soğuk hava deposunda yenilenebilir enerji ile en büyük gider olan enerji masraflarını minimalize etmiş durumdayız” dedi. Aydın’ın tarımsal ürünlerin üretimi açısından ülkemizin lider illerinden biri olduğunu, özellikle dünya üretiminde birinci sırada yer alan kuru incir arzının yüksek olduğu dönemlerde piyasada fiyat dalgalanmalarının yaşandığını ifade eden Çondur, depolama şartları ve kalite yönündeki sorunları minimalize etme ve sıfırlama anlamında üyelerden gelen talepler doğrultusunda soğuk hava deposuna ihtiyaç duyulması sebebiyle Güney Ege Kalkınma Ajansı’nın destekleriyle ATB Aydın Soğuk Hava Depoculuk A.Ş.'yi faaliyete geçirdiklerini belirtti. Fevzi Çondur; kuru incir, üretiminde Türkiye’de 2. sırada olduğu çilek ve diğer yaş meyve sebzelerde depolama şartlarının iyileştirilmesiyle Aydınlı üreticilere ve Aydın Ticaret Borsası üyelerine soğuk hava deposunu en ekonomik şekilde kullandırarak Aydın’ın ekonomisine katkıda bulunmaya çalıştıklarını ifade etti. Çondur sözlerini “ATB Aydın Soğuk Hava Depoculuk A.Ş.’nin yapımında emeği geçen başta Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu ve Meclis üyelerimize, Güney Ege Kalkınma Ajansı ve Güney Ege Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu’na son olarak daha önce Ajans Yönetim Kurulu’nda olan Aydın Valimiz Sayın Yavuz Selim Köşger’e emeklerinden dolayı teşekkürlerimi sunuyorum” diyerek tamamladı.